Lütfi AYSAN, TRT'de "Dijital Radyo Teknolojisindeki Gelişmeler" konulu bir seminer verdi...

Yayın tarihi : 21/09/2012 00:00

---

Oluşturulan mizik ve programlar dijitalleşmekte ve yayıncılar bu içerikleri en kaliteli şekilde, en az elektrik enerjisi harcayarak en fazla dinleyiciye ulaştırmak istemektedirler. Ülkeler ise daha fazla radyo istasyonuna, birbirini etkilemeden yayın yapma imkanı sağlamak, radyo yayını dinlerken başka ilave servislerden dinleyiciye ulaşarak bu servisleri de satıp paraya çevirmek istemektedirler.
Yatırımcılar ve ülkeler şu soruya cevap aramaktadırlar:
FM radyo yayınlarından farklı olarak dinleyiciye ne kadar fazla kalite ve extra servisler sağlanacak ki halk yeni bir radyo satın alsın?Dijital radyo yayın sistemleri olan DAB, DAB+, DMB ve DRM'in avantajlarının ve dezavantajlarının incelendiği seminerde, mevcut FM yayın sistemi ile de karşılaştırmalar yapılmıştır.

Şu anda dünyada 14 ülke DAB, DAB+ ve DMB yayını yapmaktadır, 17 ülke deneme yayınları yapmaktadır.
Dünyada 500 milyon insan, 1400 DAB, DAB+ ve DMB servisi üzerinden yayın almaktadır.
1998’den beri DAB receiver’ları satılmaktadır ve şu anda piyasada satılan 330 DAB ve 20 DMB receiver çeşiti vardır. Yeni yeni DAB+ receiverları da çıkmaya başlamıştır.

DAB, DAB+, DMB arasında ne fark var?
DAB, Mpeg Audio Layer II (MP2) ses kodlamasını kullanmaktadır. Bir frekanstan 9 program yayınlanabilmektedir.
DAB+, Mpeg4 (AAC+) ses kodlamasını kullanır. AAC, MP3’e göre daha fazla sıkıştırma yaptığından(3 kat daha fazla), daha az bit oranı ile aynı band genişliğinden daha fazla program iletimine imkan sağlamıştır.
DMB sisteminde, DAB yayını yanında mobil televizyon yayını yapılır.

DAB’IN FAYDALARI?
FM Yayınında sinyaller binalara ve tepelere çarparak alıcılara ulaştığında enterferanslar oluşmaktadır. DAB alıcıları otomatik olarak en güçlü yayını seçtiği için enterferans olmaz ve temiz bir yayın dinlenir.
DAB mobil dinleme için geliştirilen bir sistem olduğu için, tüketiciler otomobillerde ve mobil dinlemelerde extra servislerden faydalanmaktadırlar.
Tek bir alıcı ile hem müzik, hem data almak, DMB ile hem de video izlemek mümkündür.
Detaylı hava durumu, borsa bilgileri, haber başlıkları v.s. text olarak almak mümkündür.
Her receiver’a ayrı bilgi göndermek mümkündür.
Aynı frekansta çalışan vericiler kullanılabilir, bu sayede aynı frekanstan aynı programları tüm ülkede dinlemek mümkündür.
FM’e göre daha az verici gücü gerektirdiği için enerji tasarrufu sağlar.

DAB+’ IN FAYDALARI?
Bir multiplex içinde daha fazla sayıda istasyon iletimi sağlamaktadır.
Tüketici için daha fazla sayıda istasyon seçeneği sağlar.
Radyo spektrumu daha verimli kullanılır.
MPEG surround mümkündür.
Daha düşük güçlü vericilerle yayın yapıldığından enerji tasarrufu sağlar.
PAD(şarkı adı, haber başlığı v.s.) bilgileri iletim hatalarına karşı daha fazla korunmaktadır.

DMB’ NİN FAYDALARI?
Aynı multiplex içinde TV ve interaktif servisler aynı anda yayınlanır.
DAB verici sistemine kolayca eklenebilir.
Diğer mobil TV standardları spektrumda 6-8MHz’lik yer kaplarken DMB’de 1.5MHz’lik multiplex içinde hem TV hem de radyo servisleri gönderilmektedir.
Diğer mobil TV standard’ları UHF bandını kullanırken, DMB VHFIII ve L Bandı kullanmaktadır. UHF bandı çok kalabalık olduğu için verici güçleri çok fazla arttırılamamakta, VHFIII ve L Bandlarında daha güçlü vericiler kullanılabilmektedir.

Örgütlenme Yapısı:
DAB yayıncılığında bir yayıncı, bir frekans bloğundan, eldeki tercihlere göre 9 radyo Yayını ve data yayıncılığı yapabilmekte olup; bir radyo yayıncısının kendine has bir frekans tahsis etmesi mümkün değildir. Bu nedenle, T-DAB yayıncılığında bugünkü örgüt yapısından farklı bir örgütlenme yapısı ortaya çıkmaktadır.
-Program sağlayıcı kuruluşlar
-Multiplex işleticileri : Her multiplex üzerinden yaklaşık 9 servis verilir.
-Verici işletici kuruluşlar

FM RADYO YAYINCILIĞI?
87.5-108.0 MHz FM bandından en fazla 100 adet istasyon yayın yapabilir.
FM yayınları ile data iletimi RDS ile yapılmaktadır.
FM Vericileri ile SFN yapmak oldukça zor, birçok durumda imkansızdır.
FM yayınları VHF ve L band yayınlarına göre aynı verici gücünde daha uzak mesafelere gidebilir.
FM Verici networkü kurulmuş durumdadır, fakat birçok ülkede RDS yeteri kadar tanınmamaktadır.
FM alıcılar oldukça gelişmiş ve ses kalitesi MP3 kalitesindedir.
FM üzerinden birçok ilave servis yapılabilmektedir(TMC, TA, PTY, RT, Program bilgisi, EWS)
FM vericilerinde DDS modulator kullanılarak stüdyodan vericiye kadar AES/EBU dijital ses taşınabilmektedir.
FM Radyo yayıncılığında çok az yatırımla bir stüdyo kurulabilmektedir. Bu yayın internete stream edilmekte, vericilere ucuz bir radyolink veya uplink ile ses ve data ulaştırılmaktadır.
İşi bilen teknik personel sayısı oldukça fazladır. Yurtdışına bağımlılık çok azdır.

Bizden son haberler